Gepubliceerd op 12 jan 2023 (laatste update: 23 feb 2023)

Hoe start ik een nieuwe start-up in 11 stappen?

winwinner swoosh

De volledige checklist om een kleine onderneming of start-up te starten in België - op basis van 300+ cases.

Wil je een kleine onderneming of een ambitieuze start-up oprichten in België? 

Dan kan een beetje hulp zeker geen kwaad.

Hoewel de drempels om op te starten serieus verlaagd zijn door bv. de afschaffing van het attest bedrijfsbeheer, blijft het nog altijd een lang en vaak onduidelijk proces om een nieuwe zaak uit de grond te stampen.

Daarnaast tonen statistieken ook aan dat amper 66% van alle nieuwe ondernemingen na 5 jaar nog bestaat...

Daarom helpen we je op weg met deze checklist om een nieuwe, succesvolle zaak op te starten.

Na vele jaren ervaring als ondernemers en als partner van succesvolle ondernemers, investeerders en experts schreven we onze beste tips neer in een uitgebreid stappenplan. 

Deze gids is voornamelijk gericht naar nieuwe start-up 'founders', maar zal zeker ook interessant zijn voor meer traditionele ondernemers, startende freelancers, creatieve makers, lokale verenigingen …

Maak je geen zorgen, we houden het luchtig, kort en krachtig. En je hoeft niets te downloaden of geen e-mailadres achter te laten. Gewoon verder lezen. Enjoy!

PS: Deze gids wordt regelmatig aangepast met nieuwe informatie. Heb je vragen, opmerkingen of aanvullingen? Laat het ons zeker weten via een mailtje.

In deze gids leer je onder andere:

  • Hoe je snel de haalbaarheid van je concept kan testen zonder grote budgetten te verbranden
  • Waarom je niet moet beginnen met een uitgebreid businessplan maar wel met een goede pitch en veel netwerken
  • Door wie je je best laat adviseren (en door wie best niet)
  • Hoe je eenvoudig en goedkoop een naam, logo en website voor je concept kan maken
  • Welke ondernemingsvorm je best kiest (een eenmanszaak, vennootschap, vereniging …)
  • Hoe je snel door alle verschillende opstartformaliteiten geraakt
  • Wat er in je financieel plan moet staan om je model realistisch te maken
  • Welke financieringsmiddelen je kan gebruiken om je start-up gefinancierd te krijgen

Stap 1: Controleer of je voldoet aan alle voorwaarden

We beginnen met een minder tof onderwerp: de verplichte voorwaarden om te mogen ondernemen. In België mag namelijk niet iedereen zomaar ondernemer worden.

Check dus even of je aan de volgende basisvoorwaarden voldoet:

  • Je bent minstens 18 jaar
  • Je hebt de Belgische nationaliteit OF bent onderdaan van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland of Liechtenstein OF hebt een beroepskaart
  • Je burgerrechten zijn niet ontnomen
  • Je bent niet onbekwaam verklaard of onder voorlopig bewindvoerder
  • Je hebt geen onverenigbaar beroep (bv. gerechtsdeurwaarder, advocaat, notaris, politiemensen, staatsambtenaren, gerechtelijke jobs, erediensten...)
  • Je hebt de nodige beroepskennis en vergunningen

Alles gecheckt? 

Naar stap 2!

Stap 2: Maak je korte bedrijfspitch

De traditionelere start-up adviseurs zullen je aanraden om een uitgebreid businessplan uit te schrijven aan het begin van je ondernemerscarrière.

STOP!

Je zit met een goed idee. Je wil er graag een onderneming over opstarten.

Maar er zijn sowieso nog duizenden vragen waar je nog geen antwoord op hebt.

Hoe kan je dan een uitgebreid businessplan opmaken als je nog al die antwoorden moet zoeken?

Onze pro-tip:

Maak een eenvoudige "elevator pitch" die jouw concept in amper 1 minuut uitlegt.

Een beetje zoals de fantastische "Shark Tank" voorbeelden hieronder:

De Elevator Pitch als minimalistisch business plan

Een elevator pitch trekt op een verhalende manier de aandacht van de luisteraar en maakt de visie van je onderneming duidelijk.

Kort en bondig.

Met zo'n pitch kan je met iedereen een gesprek aangaan om je project uit te leggen en aftoetsen of het een goed idee is.

Hoe stel je een simpele start-up pitch op?

Wij gebruiken al jarenlang hetzelfde framework: "het 5-pro's model":

Het 5-pro's model

  • Problem: Wat is het probleem dat je wil oplossen?
  • Promise: Wat is je oplossing voor dat probleem?
  • Process: Hoe werkt je oplossing precies?
  • Proof: Hoe kan je bewijzen dat het werkt (of zal werken)?
  • Proposal: Wat is je voorstel voor degene die luistert?

Hier heb je een voorbeeld van dat model, toegepast op ons eigen bedrijf Winwinner:

  • Ondernemers kunnen sinds de economische crisis niet meer zo gemakkelijk bij de bank aankloppen voor financiering om investeringen te maken. (Problem)
  • Via ons crowdlendingplatform kunnen ondernemers financiering ophalen door achtergestelde leningen te zoeken in hun netwerk. De investeerder krijgt hiervoor jaarlijks een vaste rente. (Promise)
  • We screenen de onderneming, schrijven de campagne uit en publiceren ze op onze website. De ondernemer kan die dan beginnen delen in zijn netwerk. Alle geïnteresseerden volgen we samen op tot ze effectief investeren. (Process)
  • Ondertussen hielpen we al meer dan 300 bedrijven aan €55 miljoen financiering. 98% van de leningen wordt op vandaag nog altijd afbetaald. (Proof)
  • Kom naar een van onze gratis infosessies over financiering om meer te leren over crowdlending, of vraag een gratis screening aan. (Proposal)

Maak zeker een aantal versies van deze pitch op, zodat je kan testen wat het beste werkt!

Pitch-tips from the pro's

  • Werk met concrete voorbeelden, eigen ervaringen, situaties, gebeurtenissen, cijfers en statistieken om je pitch te onderbouwen.
  • De perfecte pitch bestaat niet. Je zal je verhaal telkens moeten aanpassen aan de persoon met wie je spreekt.
  • Zoals bij veel zaken worden je pitches beter door te oefenen. Probeer eens op een aantal verschillende manieren je concept voor te stellen.
  • Je kan je pitch ook visueel maken door er een pitch deck van te maken: een uitgewerkte presentatie waarin je de pitch visualiseert. Hou het dan vooral luchtig, met een 10-tal slides zonder te veel tekst.

Stap 3: Onderzoek de haalbaarheid van je start-up

Amper 57,6% van de starters geeft in de graadmeter Starters aan voldoende voorbereid te zijn geweest om zijn/haar activiteit te lanceren.

Daarom staan we even stil bij een van de belangrijkste, en vaak overgeslagen onderdelen van die voorbereiding: de haalbaarheid van je onderneming.

Nu we onze pitch klaar hebben, kunnen we alvast de markt op om feedback te verzamelen van potentiële klanten. Want alleen op die manier kan je die haalbaarheid testen.

Let op: Hoewel het heel gemakkelijk is om in eerste instantie feedback te vragen aan je  vrienden en familie, zijn ze niet altijd de beste doelgroep. Vaak zullen ze het moeilijk vinden om je idee objectief te beoordelen. Daardoor krijg je meestal heel slap tot geen advies, waar je eigenlijk niets mee bent.

Daarnaast zijn het misschien helemaal niet jouw potentiële klanten, dus zal hun feedback niet veel waard zijn.

Je zal dus uit je comfort zone moeten stappen, en buiten die bekende kring moeten gaan.

Je wil vooral feedback verzamelen van mensen die je doelgroep zijn: je potentiële klanten, gebruikers, aanbieders...

Marktonderzoek bij potentiële klanten

Hoe verzamel je de juiste feedback?

De foute aanpak: Het concept uitleggen en dan vragen: "En wat denk je ervan?"

Geloof me, de feedback die je daarop gaat verzamelen, zal je niet verder helpen…

Welke vragen stel je dan best wel voor je marktonderzoek?

Focus op enerzijds het probleem en anderzijds de oplossing.

  • Heb je dat probleem zelf al gehad?
  • Hoe belangrijk is het voor jou om dat probleem op te lossen?
  • Kan je mij eens zeggen wat de laatste keer was dat je dat probleem had?
  • Wat waren de negatieve gevolgen van dat probleem?
  • Hoe los je dat probleem vandaag de dag op?
  • Wat is er verkeerd aan die oplossingen? Wat ontbreekt er nog?
  • Denk je dat mijn oplossing dat probleem oplost?
  • Is het een oplossing waarvoor je (meer) zou betalen?
  • Wat zou de maximumprijs zijn die je daarvoor zou betalen?

Probeer vooral de LSD-techniek hierin te gebruiken:

LSD staat voor: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen.

Je zal echt als een spons moeten proberen de nodige inzichten te verzamelen.

Verzamel tijdens of na elk gesprek al je inzichten in een notitieboekje of online via een notitie-app zoals Evernote.

Concurrenten en alternatieven

Naast het praten met potentiële klanten kijk je best ook al eens naar de mogelijke alternatieve oplossingen.

Dat kunnen 3 dingen zijn:

  • Directe concurrenten: andere bedrijven die dezelfde markt en een vergelijkbare oplossing als jou aanbieden
  • Indirecte concurrenten: andere bedrijven die dezelfde markt hebben maar een ander soort oplossing
  • Andere situaties: niet gebruik maken van een oplossing, pen & papier of Excel bij bv. software-oplossingen...

Hoe kan je die markt verder onderzoeken?

  • Praten met relevante mensen: andere bedrijven in de sector, verenigingen, potentiële klanten, potentiële leveranciers, overheden ...
  • Google: Zoek eens op een aantal kernwoorden die gerelateerd zijn met je onderneming om te kijken welke spelers er zijn
  • Google Trends: Met deze tool kan je kijken hoe populair een bepaalde term op Google is
  • Facebook Audience Insights: Via deze tool door Facebook kan je kijken hoe je doelgroep er uitziet door bv. een fanpagina in te geven van een concurrent


Met Google Trends zie je de populariteit van bepaalde zoekwoorden

Met Facebook Audience Insights kan je meer te weten komen over de doelgroep

Je eigen haalbaarheid als ondernemer

Inzichten verzamelen van je potentiële klanten en de markt verzamelen is super, maar niet genoeg.

Je denkt best ook al eens na of je de nodige kennis en ervaring hebt om je bedrijf op te starten.

Als ondernemer ben je verantwoordelijk voor productontwikkeling, marketing, sales, finance, legal, technologie ... én dat allemaal tegelijk!

Alle balletjes hooghouden! Bron: Giphy

Check zeker eens via deze handige links of ondernemen iets voor jou is:

Eens je genoeg eigen gegevens verzameld hebt, kan je je altijd laten adviseren vóór de start van je onderneming, door een begeleide haalbaarheidsstudie (niet gratis!):

Stap 4: Laat je omringen door (de juiste) adviseurs

"If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together."

Ondernemen doe je zelden alleen.

Vraag het aan elke succesvolle ondernemer, van Willy Naessens tot Elon Musk, de besten laten zich van in het begin omringen met mensen die slimmer, beter, sneller zijn dan zijzelf.

Een zaak opstarten vergt kennis en ervaring in verschillende disciplines: marketing, sales, productontwikkeling, technologie, innovatie, boekhouding, financiering, juridisch, internationalisatie, import/export, logistiek, human resources …

Al die kennis en ervaring vind je logischerwijs zelden in 1 persoon terug.

Ga dus zelf ook op zoek naar een aantal mensen die jou raad kunnen geven.

Hier vind je onze aanraders voor de beste adviseurs:

Ervaren ondernemers

Begin je zoektocht naar ervaren ondernemers in je eigen netwerk.

Denk eens aan familie of vrienden die in dezelfde schoenen gestaan hebben.

Je leert het best van iemand met praktijkervaring! Iemand die het zelf al eens gedaan heeft, weet perfect wat je moet doen en vooral wat je niet moet doen.

Veel succesvolle ondernemers hadden het zeker niet van de eerste keer juist.

Jeff Bezos, een van de rijkste mensen op aarde (en binnenkort erbuiten?), heeft verschillende flops gehad voor hij Amazon oprichtte.

Ook Elon Musk, die ondertussen meerdere succesvolle bedrijven tegelijk runt, heeft verschillende gefaalde projecten op zijn naam staan.

Let wel op: niet elke onderneming is hetzelfde, en tijden veranderen snel. Een nonkel die 40 jaar geleden een staalfabriek opstartte, moet je niet meteen vragen naar praktische marketinginformatie om je nieuwe hippe ijscrèmezaak op te starten.

Vind je in je eigen netwerk geen ervaren ondernemers?

Zoek dan eens op Facebook of Linkedin naar een aantal groepen voor startende ondernemers:

Je kan er heel laagdrempelig vragen stellen, lezen welke tips er gegeven worden, in contact komen met anderen …

Er zijn natuurlijk ook heel wat professionele adviseurs die jou tijdens de hele rit kunnen begeleiden:

  • Het ondernemingsloket
  • Een boekhouder, fiscalist of advocaat
  • Ondernemersorganisaties
  • Bedrijvencentra
  • Incubators en accelerators voor startups

Het ondernemingsloket/sociaal verzekeringsfonds

De ideale professionele adviseur om je onderneming op te starten, is het erkend ondernemingsloket.

Vaak hebben ze uren training gevolgd in de beste manieren om starters te adviseren over het reilen en zeilen van een ondernemer.

Je vindt sowieso al heel wat nuttige informatie op hun websites (zoals die van onze partner Acerta), maar met een van hun adviseurs praten kunnen we zeker ook aanraden.

De meeste ondernemingsloketten organiseren ook dikwijls gratis of betalende informatiesessies over bepaalde topics zoals boekhouding, marketing of het business plan.

De boekhouder, fiscalist en advocaat

De meeste ondernemers beginnen nogal enthousiast en ambitieus aan hun verhaal: hoge verwachtingen, ruime inschattingen, zonder risico's …

Daarom is het belangrijk om ook kritische, realistische hulp te zoeken.

Een professionele boekhouder kan hier al een eerste stap in zijn, zeker om af te toetsen wat de financiële haalbaarheid is. Misschien kent de boekhouder wel iemand die een soortgelijke onderneming opgestart heeft.

Waar moet je op letten bij het kiezen van een boekhouder?

  • Let op de officiële erkenningen zoals BIBF en IAB, dan ben je zeker dat je een ervaren en bijgeschoolde boekhouder hebt.
  • Vraag eens rond bij andere ondernemers: over welke boekhouder zijn zij (niet) tevreden en vooral waarom wel/niet?
  • Zoek in het begin een boekhouder die geen uurprijs aanrekent maar een vaste forfaitaire kost per maand, dan kan je zeker al je vragen stellen zonder dat je elk uur moet gaan tellen.
  • Neem een kantoor dat ervaring heeft met jouw type bedrijf/sector/... zodat je boekhouder je business goed begrijpt.
  • Ga voor een boekhouder die niet alleen administratieve zaken doet maar vooral advies geeft op maat van jouw onderneming.

In sommige gevallen zal een boekhouder niet genoeg zijn, en heb je ook fiscaal of juridisch advies nodig.

Advocaten zijn zeker niet goedkoop, dus probeer eerst iemand te zoeken in je netwerk met de juiste juridische expertise.

Je kan bv. ook via Jureca juridisch advies zoeken en in contact komen met een betrouwbare juridische professional. Het is niet gratis, maar de kosten liggen zeker een pak onder het gemiddelde tarief van een advocaat!


Ondernemersorganisaties

Een aantal organisaties waar je natuurlijk ook bij terecht kunt, zijn Unizo en Voka.

Ze hebben elk hun eigen lokale en regionale acties, programma's, trajecten en evenementen.

Maar ze hebben vooral een enorm groot netwerk waar je gebruik van kunt maken.

Zoek je je eerste klanten? Betrouwbare leveranciers? Statistieken voor marketingdoeleinden? Hulp voor internationalisatie?

Ga dan zeker ook eens langs bij de lokale takken van de ondernemersorganisaties in je buurt.

Hier vind je het overzicht van hun aankomende evenementen:

Bedrijvencentra en coworking spaces

Het is enorm belangrijk om je vanaf het begin te omringen met andere ondernemers.

Zo ziet de gezellige coworking space "Likebirds" in Gent er uit.

Daarvoor is een coworking space de ideale oplossing: een kantoor dat je deelt met andere ondernemers, zowel starters als ervaren rotten.

Er worden ook vaak workshops gegeven over topics die je zeker zullen interesseren.

Op de Coworker website kan je meer dan 200 coworking spaces in België zoeken en vergelijken.

Incubators en accelerators

Zit je met een iets technologischer of innovatiever idee?

Dan kan een accelerator of incubatorprogramma jou misschien verder helpen.

Bij die bedrijven voor ondernemers kan je voor een bepaalde of onbepaalde duur terecht voor zaken als advies, begeleiding, kantoorruimte, workshops …

Let op: niet elke incubator of accelerator is gratis. Je hebt een heel aantal programma's die je gratis kan volgen, maar je moet er wel door de selectieprocedure geraken. 

Het kan ook zijn dat de incubator of accelerator aandelen van je bedrijf vraagt in ruil voor hun programma.

Enkele voorbeelden van incubators en accelerators in België:

  • Startit@KBC: Gratis incubator met locaties over de hele wereld door KBC
  • Birdhouse: Acceleratorprogramma voor aandelen i.s.m. Belfius
  • SportUp: Specifieke accelerator voor start-ups actief in de sportsector
  • Thinkwithpeople: Adviesbureau voor starters en groeiers door Cronos
  • Bryo: Verschillende trajecten voor starters en groeiers door VOKA
  • BizIdee: Ondernemingsplanwedstrijd waar je €20.000 mee kan winnen
  • Netwerk Ondernemen: Mentorprogramma's in heel Vlaanderen
  • B-Sprouts: Brusselse incubator voor internationale start-ups
  • BeNeLux Catalyst: Belgische accelerator in New York
  • Corda Incubator: Hasseltse community van technologiebedrijven
  • Orange Fab: Accelerator door telecombedrijf Orange
  • Imec.istart: Acceleratorprogramma met €50.000 funding gelinkt met de universiteit
  • BHIC: Specifieke accelerator voor medische start-ups i.s.m. Microsoft
  • Circular Kickstart: Programma voor circulaire ondernemingen

Stap 5: Kom naar buiten met je idee

De volgende stap bij het starten van een succesvol bedrijf is om zo snel mogelijk naar buiten te komen met je idee. Ga er met iedereen over praten. Offline en online. 

Ga feedback vragen. Breid je netwerk uit. Zoek klanten en partners. Verzamel nieuwe kennis verzamelen. En ga maar door!

De meeste startende ondernemers komen dan met de volgende opmerking:

"Als ik mijn idee met iedereen deel, dan kunnen ze mijn idee toch stelen?"

Laat ons die mythe van het 'idee stelen' even ontkrachten…

Ondertussen spraken we hier bij Winwinner met duizenden startende en ervaren ondernemers op onze infosessies rond financiering.

Ja, er zaten heel wat originele ideeën tussen die uniek waren en die we zeer sterk vonden.

Maar het concept zelf, daar draait het in een succesvolle onderneming niet om.

Zoals Scott Adams, de bedenker achter de razend populaire cartoon Dilbert ooit zei:

"Ideas are worthless. Execution is everything."

Er zijn ideeën genoeg, maar het belangrijkste is de uitvoering van het idee.

Je idee op zich is dus niks (of toch heel weinig) waard. Sorry :-)

Er bestaan zeker en vast goede en slechte ideeën. Maar het is perfect mogelijk om met een slecht idee een bedrijf succesvol te maken. Het zal gewoon 10x moeilijker zijn. Maar moeilijk gaat ook.

Concrete en budgetvriendelijke marketingtips voor starters

In het filmpje hieronder kan je zien hoe Chris Conrady, een bekende YouTuber, op een paar dagen tijd een volledig nieuwe webshop maakt met een hippe naam, uniek logo,  webshop, advertenties…

https://www.youtube.com/watch?v=1O6feWOsbLs&feature=youtu.be 

Zo zie je maar hoe je met de hulp van een aantal tools heel snel de marketing basics van een business in elkaar zet.

Hieronder volgen een aantal concrete tips:

Hoe kies ik een naam en een passende domeinnaam?

Een naam kiezen voor je onderneming lijkt in het begin zo'n moeilijke opdracht.

Onze regel: besteed niet meer dan 30 minuten aan een naam kiezen.

De naamkeuze zou op dit moment het minste van je zorgen moeten zijn. Het is 'maar' een naam.

Je kan die in een latere fase, als het nodig is, altijd aanpassen.

De naam "Winwinner" komt uiteindelijk ook gewoon van het woord "winwinlening".

Is het dan een goede of slechte naam? Wie zal het zeggen…

Ga dus vooral op zoek naar een werknaam waar je de komende weken mee aan de slag kan, en spendeer je tijd beter door met potentiële klanten te praten!

Een handige tip om een unieke naam te vinden?

De Namelix Business Name Generator!

Je geeft een kernwoord rond je onderneming in, en Namelix gebruikt artificiële intelligentie om een aantal nieuwe namen te bedenken. Je krijgt er zelfs een logo-idee bij.

Voor "Electric Bike" kwamen al meteen een aantal originele namen naar boven.

Nu we een naam gekozen hebben, moeten we er een passende domeinnaam voor zoeken. Hier geldt opnieuw dezelfde regel: kies snel een domeinnaam waarmee je de markt op kan gaan.

Tegenwoordig lijken alle goede domeinnamen al genomen te zijn, of het nu een .com of een .be is.

Met deze tool van Combell kan je controleren of jouw gewenste domeinnaam nog beschikbaar is.

Yes, de .be en de .eu zijn nog beschikbaar. Meer dan genoeg voor de beginfase!

Is je ideale .com- of .be-domeinnaam al bezet?

Probeer er eens 'weare...', 'go...' of 'thisis...' voor te zetten.

Of kies voor een originelere extensie zoals .eu, .vlaanderen, .co, .site 

...

Staar je er vooral niet blind op, want ook een domeinnaam kan je altijd nog laten veranderen.

Een gratis logo, website, naamkaartje of flyer ontwerpen

Startende ondernemers verspillen in het begin vaak veel geld en tijd aan zaken als logo's, websites en naamkaartjes.

Een gouden regel:

Heb je nog geen product of dienst verkocht?

Ga dan nog niemand betalen om een logo of website te maken!

Sorry, lieve ontwerpers en ontwikkelaars, maar een beginnende ondernemer heeft nu eenmaal andere prioriteiten ...

Zo zag de eerste website van WinWinner er uit in 2015 ... 

Als alternatief geven we hier een aantal gratis (of goedkope) tools om je business mee op te starten:

Gratis (of goedkoop) logo ontwerpen

Op amper 5 minuten tijd heb je dit logo voor een fictief elektrische-fietsenbedrijf "Mudbikes"

Gratis (of goedkoop) website ontwerpen

0%Opnieuw duurde het maar 5 minuten om deze kick-ass pagina te maken met Tilda.

Gratis naamkaartjes, folders, affiches, flyers en social media posts ontwerpen:

Naamkaartjes: check!

Social media als gratis marketing

Je hebt het geluk om je onderneming te starten in de tijd van het internet en sociale media.

Als je in 1960 wou bekendmaken dat je gestart was met een nieuwe onderneming, dan moest je ofwel héél luid roepen, het hele land door reizen, of meteen een smak geld neerleggen voor een advertentie in de krant of op televisie.

Vandaag kan je in een wip je hele netwerk laten weten dat je een bedrijf aan het opstarten bent, met je eigen sociale-mediakanalen natuurlijk.

Maak dus maar al een postje klaar om op Facebook, Twitter, Instagram, Linkedin, TikTok, Snapchat, YouTube en zo verder te zetten!

Met deze leuke tool kan je checken of je username nog beschikbaar is op de social media.

Niet alles meer beschikbaar? No worries, ook hier kan je creatief met de naam omspringen. Misschien neem je wel hetzelfde als je domeinnaam.

Een leuke banner om bovenaan de pagina te zetten, kan je alvast gratis met Canva maken.

Wil je die kanalen allemaal tegelijk (blijven) updaten?

Met de social media management software Buffer kan je gratis tot en met 3 verschillende kanalen tegelijk updaten.

Netwerken, netwerken, netwerken!

Er is geen betere manier om je verhaal naar buiten te brengen, dan erover te praten op netwerkevents.

Het is de ideale plek om gelijkgezinden te leren kennen, je eerste klanten te vinden en feedback te verzamelen.

Het sympathieke team van Webhero maakte een gigantische lijst op met meer dan 90 Netwerkorganisaties in België.

Boekentip: Op zoek naar nog meer hands-on praktische informatie over marketing als startende ondernemer? Lees dan zeker eens de Marketingbijbel van Bert van Wassenhove, vol praktische tips.

Stap 6: Maak een helder en beknopt businessplan

Wist je dat 2 op 3 startende ondernemers géén businessplan heeft?

Nochtans weet elke ervaren ondernemer hoe belangrijk zo'n plan is.

Ook de cijfers bevestigen dat: 46% van wie wél een businessplan heeft, komt 'zeer tot uiterst tevreden' uit de startfase, tegenover 33% bij wie geen businessplan heeft.

Waarom maken dan zo weinig ondernemers een plan op?

De gemiddelde ondernemer als we vragen om een businessplan op te maken…

Ondernemers zien een businessplan maken als een soort 'necessary evil'.

Iets wat je moet doen, omdat dat nu eenmaal moet.

Wie heeft er nu zin om 20 pagina's vol te schrijven over zijn/haar idee, als het nog allemaal moet rijpen?

Het is ook helemaal niet gemakkelijk om dat idee dat in je hoofd zit zomaar uit te schrijven in een business plan. Maar ondertussen heb je al wat rondvraag gedaan, wat genetwerkt en misschien al wat verkocht. Je bent dus klaar om een stap verder te gaan.

Het klassieke businessplan is echter té demotiverend aan de start van je ondernemersavontuur.

Wat is dan de oplossing?

Keep. It. Simple.

Door met een one-page business model template te werken, bijvoorbeeld.

Een businessplan met 9 bouwstenen: Het Business Model Canvas

Wij zijn alvast enorme fan van het Business Model Canvas, de tool met 9 essentiële bouwstenen om je business plan mee te verduidelijken.

Op nog geen klein uurtje tijd krijg je je volledige business plan grafisch, beknopt, en gestructureerd op 1 A4-tje uitgelegd!

Een volledig ingevuld voorbeeld van het canvas voor de Metro Krant, door Carlo Vuijlsteke

De volledige uitleg kan je op deze heel heldere blog vinden of in dit duidelijke 4 minuten durende filmpje door Flanders DC:

Video: https://www.youtube.com/watch?v=kQsrVxUwHAY&t=3s 

Het BMC uitgelegd door Flanders DC

Tips voor een kick-ass business model (canvas)

  • Google eerst een aantal voorbeelden van ingevulde canvassen als inspiratie.
  • Volg de juiste volgorde van het plan
  • Hou je canvas niet geheim, maar stel het voor aan verschillende mensen (potentiële klanten, ervaren ondernemers, coaches, boekhouders ...) om zoveel mogelijk feedback te verzamelen
  • Je canvas is nooit af. Ga na elk gesprek terug naar je plan om aanpassingen te maken.
  • Probeer zo concreet mogelijk te zijn. Werk bv. met cijfers ter ondersteuning.
  • Mis je ergens nog informatie? Zet er een vraagteken en doe verder onderzoek om de antwoorden te vinden.
  • Vermijd woorden zoals "goedkoop" en "klantgericht" in je waardepropositie. Maak duidelijk wat je uniek maakt tegenover de alternatieven.
  • Verfijn je doelgroep, bv. van "alle bedrijven in Vlaanderen" tot "zaakvoerders van ondernemingen tussen de 5 en de 25 werknemers die nog geen banklening lopen hebben".
  • Wil je je idee beschermen? Gebruik de IdeeScan tool.

Klaar met je eerste model volledig in te vullen? Top!

Op naar de volgende stap:

Testen of er een markt is, en of die markt je product wil kopen.

Stap 7: Test je plan met een minimaal budget

Momenteel hebben we ons idee al omgezet in een duidelijke pitch. Daarna hebben we onze eerste feedback ontvangen (van zowel adviseurs als de markt) en op basis daarvan hebben we ons businessplan gemaakt.

Nu is het ideale moment aangebroken om te weten te komen of mensen ook willen betalen voor je idee.

Waarom is dat zo belangrijk?

De afbeelding hierboven kon het niet beter zeggen.

De voornaamste reden waarom start-ups falen, is omdat er gewoonweg geen markt voor is.

Let op: Dit is niet hetzelfde als zeggen dat er geen interesse voor is! Je kan perfect een fantastisch product hebben waar iedereen lovend over is, en toch keihard falen. 

(Je kan er meer over lezen in de Mom Test.)

Er is een verschil tussen interesse en de 'willingness to pay'.

De belangrijkste vraag is dus niet "is er interesse?" maar wel:

"Zijn er genoeg potentiële klanten die geld willen betalen voor de oplossing die je aanbiedt?"

Er is maar 1 manier om echt te testen of je concept gaat werken:

Ga de markt op en probeer je oplossing te verkopen aan je doelgroep, zonder veel geld te investeren in productontwikkeling, marketing, technologie ...

Ik hoor je al denken...:

"Maar ik kan toch helemaal nog niets verkopen als het plan/product/dienst nog niet klaar is?"

Very wrong!

Het eerste wat je net moet doen voor je volledig klaar bent, is een (of meerdere) klant(en) vinden.

Klinkt misschien als de omgekeerde wereld, maar dit is dé beste manier om te weten dat je met een succesvol concept zit.  

We nemen er even het voorbeeld bij van Officient, een Gentse softwareoplossing voor HR-administratie.

Toen Michiel Bearelle op het idee kwam voor zijn softwarepakket, was het niet zijn eerste instinct om een jaar lang te gaan ontwikkelen, dat dan pas te lanceren en het daarna te proberen verkopen aan bedrijven. 

Nee, Michiel ging slim te werk.

De eerste stap was een duidelijke sales pitch opmaken waarbij de waarde voor de klant uitgelegd wordt. Met zijn pitch in de hand ging hij op pad naar talloze potentiële klanten, en verkocht hen letterlijk het idee nog voor het product er stond: 

"Betaal mij nu al een voorschot, dan zorg ik ervoor dat er binnen dit en 6 maanden een product is dat jullie problemen oplost. Jullie krijgen er uiteraard een mooie korting bij op de normale prijs als ik lanceer."

Het resultaat? Minstens 3 ondertekende pre-orders van bedrijven die hem bewezen dat er wel degelijk een markt voor was. En of het een succes geworden is: na amper 3 jaar stond de teller op meer dan 1.300 klanten met een 23-koppig team.

Akkoord, het is zeker niet gemakkelijk om dit te doen.

Je zal iets moeten verkopen wat er nog niet is. Je zal serieus wat deuren tegen de neus krijgen. Maar het zal je alleszins gigantisch veel tijd en geld besparen op de lange termijn.

Afhankelijk van je idee, zal je dit op een andere manier moeten aanpakken:

  • Voor nieuwe software kan je zoals Officient pre-orders verzamelen en op basis daarvan beginnen bouwen.
  • Voor diensten kan je een uurtarief of dagtarief voorstellen met een sterke Powerpoint presentatie nog voor je alles in pakketten gaat omzetten.
  • Voor horeca en winkels kan je een pop-upzaak openen voor een beperkte tijd om kosten te besparen.
  • Voor een e-commerce shop kan je een simpel Instagram account maken en orders verzamelen door posts te plaatsen.
  • Voor gadgets en nieuwe producten kan je een online reward-based crowdfundingcampagne doen (meer daarover in het onderdeel van financiering).
  • Voor een mobiele applicatie kan je pre-registraties ontvangen voor je product met een simpele landingspagina.

Heb je gekozen hoe je je oplossing in de markt gaat testen?

Dan gaan we door naar het volgende hoofdstuk:

Je businessplan financieel onderbouwen met een financieel plan.

Stap 8: Onderbouw met een financieel plan

In je Business Model Canvas heb je ondertussen al moeten aangeven hoe je geld gaat verdienen (inkomsten) en met welke kosten je rekening moet houden.

Nu gaan we die zaken iets specifieker maken, om te zien hoeveel kosten en inkomsten je nu moet hebben om rendabel te zijn, en welke financieringsmiddelen je eventueel nodig hebt.

Geen kaas gegeten van financiën?

Geen zorgen, we houden het opnieuw heel simpel.

Een typisch financieel plan plan bestaat uiteindelijk altijd uit 3 grote categorieën:

Opbrengsten (= omzet, inkomsten ...)

  • Welke producten en diensten bied je aan?
  • Wat is de gemiddelde prijs waaraan je die producten en diensten gaat verkopen?
  • Welk volume aan producten en diensten denk je per maand te verkopen?
  • Welke andere opbrengsten zoals subsidies en leningen verwacht je nog te ontvangen?

Kosten (= uitgaven)

  • Welke variabele kosten (bv. materiaal, grondstoffen, transactiekosten, uitbestedingen) schat je maandelijks te hebben per product of dienst dat/die je verkocht hebt?
  • Hoeveel recurrente vaste kosten (bv. marketing, boekhouding, huur, telecom, verzekeringen, licenties ...) heb je te betalen?
  • Hoeveel niet-recurrente en overige kosten zoals advocaat- en notariskosten, beurzen, een website ... zijn er?
  • Welke maandelijkse personeelskosten heb je aan zaakvoerders, medewerkers, freelancers ...?
  • Welke leningen en kredieten (bv. bankleningen, winwinleningen, kaskredieten ...) moet je afbetalen, met hoeveel interest en met welke frequentie?

Investeringen

  • Welke aankopen ga je voor een langere periode gebruiken (bv. laptops, auto's, machines, gebouwen...)
  • Hoe lang ga je deze aankopen gebruiken, en op welke looptijd (bv. 3 jaar, 5 jaar, 10 jaar, 20 jaar...) schrijf je deze af?

Van deze 3 categorieën moet je minstens een duidelijk overzicht kunnen maken.

Je kan hiervoor zelf een volledig nieuw Excel document maken of bestaande templates downloaden en invullen:

Concrete tips voor je financieel plan:

  • Realistisch zijn is de boodschap! Denk na of de cijfers die je ingeeft écht haalbaar zijn.
  • Toets bv. alle mogelijke kosten en investeringen af met leveranciers door al vrijblijvende offertes op te vragen.
  • Alles staat in lijn met elkaar. Als opbrengsten stijgen, zullen niet alleen variabele kosten maar ook vaste kosten stijgen. Om bv. meer klanten aan te trekken zal je meer marketing nodig hebben. Een groter team betekent bv. ook meer kantoorruimte en wagens op de parking.
  • Toets opbrengsten af met de markt. Een restaurant of hotel heeft bv. nooit een bezettingsgraad van 100%. Ga eens praten met andere ondernemers die al soortgelijke ondernemingen opgestart hebben om te weten wat realistisch is.
  • Hou rekening met seizoenen en periodes zoals vakanties en feestdagen.
  • Maak een gedetailleerde inschatting per maand, en niet per jaar, om rekening te houden met groei en fluctuaties.
  • Reken zeker 24 maanden ver, maar ook niet te veel verder. Het is vaak al een heel moeilijke oefening om een inschatting van 2 jaar ver te maken.
  • Het is niet erg als je de eerste maanden enkele zware investeringen moet maken waardoor de rekening tijdelijk in het rood staat. Daarvoor kan je natuurlijk financiering ophalen.
  • Probeer ervoor te zorgen dat je na 2 jaar break-even bent in je plan. Dit is niet altijd gemakkelijk in de realiteit, maar het is wel gezond voor een ondernemer om break-even na te streven.
  • Laat je vooral adviseren door je boekhouder, sociaal secretariaat, Unizo, ervaren ondernemers ...

Genoeg gepraat over cijfers nu …

Tijd om de ondernemingsvormen in België te ontdekken en de gepaste vorm te kiezen!

Stap 9: Kies je ondernemingsvorm

Sinds 1 mei 2019 heeft de overheid heel wat veranderd op vlak van de ondernemingsvormen in België, met het doel om de keuze gemakkelijker te maken voor jou als ondernemer.

Om die keuze te maken, zal je jezelf enkele moeilijke vragen moeten stellen:

  • Doe je het alleen of doe je het samen met anderen?
  • Heb je een minimumkapitaal van €61.500 ter beschikking?
  • Wil je je privévermogen afschermen van je ondernemingsactiviteiten?
  • Welke persoonlijke risico's wil je nemen op vlak van aansprakelijkheid?
  • Zijn er naast werkende vennoten ook stille vennoten?
  • Heeft de onderneming een coöperatief doel voor ogen?

Geen gemakkelijke beslissingen…

Daarom vroegen we onze partner Acerta om het in een handige online tool te gieten die je als toekomstige topondernemer de juiste ondernemingsvorm toont:

Doe de test: Welke ondernemingsvorm past bij jou?

Je leest best ook eens in detail wat de verschillen in verband met kosten, verplichtingen, risico's en andere gevolgen zijn. 

Je laat je hiervoor ook best adviseren door je boekhouder of sociaal verzekeringsfonds.

Dit diagram kan de keuze misschien wat eenvoudiger maken:

Stap 10: Regel de administratieve en praktische zaken

Oef. Belangrijke keuze achter de rug.

Nu moeten we jammer genoeg door een vrij lastig proces, want er komt heel wat administratie kijken bij het starten als zelfstandige in België ...

Als het woord "administratie" een gif was...

Je kan veel zelf doen (let op: niet altijd gratis!), maar je kan natuurlijk heel wat uitbesteden om het je wat makkelijker te maken.

Om er zeker van te zijn dat je alles correct gedaan hebt, sommen we hier enkele belangrijke stappen op:

1: Open een zakelijke zichtrekening bij een bank naar keuze

De eerste heel praktische opdracht is een zakelijke rekening openen. Je kan altijd eens bij je huisbank langsgaan. Sommige banken laten je ook toe om online een rekening te openen via de website of app. 

Belangrijk: vraag een bankattest op van de rekening die je geopend hebt, want dit zal je nog nodig hebben! Tip: Bij een eenmanszaak mag het ook een gewone rekening zijn, die zijn vaak goedkoper dan zakelijke rekeningen.

2: Maak de oprichtingsakte en statuten op met je mede-oprichters

Wil je een vennootschap oprichten met meerdere oprichters? Zorg er dan eerst voor dat je duidelijke basisafspraken maakt. Hoe zit de aandeelhoudersverdeling? Wanneer is de algemene vergadering? Waar is de maatschappelijke zetel? 

Je boekhouder, ondernemingsloket of advocaat kan je hier zeker mee helpen. Of download gratis het voorbeeld hieronder.

Dit voorbeeld kan je hier gratis downloaden!

3: Vraag je ondernemingsnummer aan bij de KBO

Net zoals elke persoon een rijksregisternummer heeft, heeft elke onderneming een uniek ondernemingsnummer. Dat nummer wordt bijgehouden in het Belgisch register van de Kruispuntbank van Ondernemingen

Zonder dit nummer kan je geen (officiële) zaken doen in België! Hier zal ook naar je bankrekeningnummer gevraagd worden. Je kan dit zelf doen (€101) of laten doen door een expert.

Eens je in de kruispuntbank zit, kan iedereen de standaardgegevens van je onderneming opzoeken.

4: Activeer je BTW-nummer

De overheid heft op elke factuur die je uitstuurt BTW (belasting op toegevoegde waarde). In de meeste gevallen is dat 21%, tenzij bij een aantal uitzonderingen. Ook niet elke onderneming is belastingplichtig, bv. als je minder dan €25.000 omzet per jaar haalt. Die BTW betaalt de klant aan jou, maar mag je niet houden, want die is in principe voor de overheid.

Het voordeel is dat je als ondernemer zelf geen BTW moet betalen op zaken die je aankoopt. De BTW die jij dus ontvangen hebt, wordt elk jaar afgetrokken van de BTW die je hebt moeten betalen. 

Ben je BTW-plichtig? Je kan zelf je BTW-nummer gratis activeren of dat laten doen (€68,97).

5: Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds

Je bent nu officieel ondernemer. Top! Dat betekent natuurlijk dat je zelf ook instaat voor je eigen sociale zekerheid

Afhankelijk van je statuut (hoofdberoep, bijberoep, student-zelfstandig ...) zal je andere rechten en plichten hebben als zelfstandige. Elk kwartaal zal je sociale bijdragen moeten betalen. In de plaats krijg je daarvoor recht op zaken als gezinsbijslag, pensioen en tussenkomst bij ziekte. Regel dus zeker op tijd je aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds.

6: Behaal de nodige vergunningen

In sommige gevallen zal je als startende ondernemer in België nog een aantal bijbehorende vergunningen moeten behalen. Als vreemdeling, beenhouwer of uitbater van een kermisattractie, bijvoorbeeld. 

Controleer dus zeker eens bij je ondernemingsloket of je bijkomende vergunningen nodig hebt.

7: Vraag bijkomende verzekeringen aan

Je betaalt al elk kwartaal sociale bijdragen voor een aantal basisverzekeringen. Maar die verplichte verzekeringen zullen je nooit even goed beschermen als bij een werknemer, uiteraard. Je pensioen is een pak kleiner dan bij een werknemer, je zal amper uitbetaald worden als je langdurig ziek bent ... 

Het kan dus zeker geen kwaad om al eens informatie in te winnen over een aantal bijkomende verzekeringen zoals VAPZ, gewaarborgd inkomen en hospitalisatieverzekering.

8: Registreer je in het UBO-register

De overheid heeft in 2019 een nieuwe regel ingevoerd voor vennootschappen en verenigingen: het UBO-register voor Ultimate Beneficiary Owners.

Met die regel wil de overheid weten wie in de zaak de "uiteindelijke begunstigden" zijn, dat zijn degenen met meer dan 25% aandelen of stemrechten.

Belangrijk om snel te regelen!

Stap 11: Zoek financiering

Last but not least... geld om je bedrijf draaiende te houden!

Afhankelijk van je businessplan en financieel plan, zal je start- en/of groeikapitaal nodig hebben.

Vroeger konden startende ondernemers even bij de lokale bankier binnenstappen om het volledige startkapitaal te vinden, maar die tijden zijn al lang gepasseerd.

Hoe krijg je dan je zaak gefinancierd?

Bron: underscore.vc

Banken en eigen inbreng blijven het populairst, maar er komen meer en meer alternatieve financieringsbronnen bij

We lichten hieronder enkele veelgebruikte traditionele en alternatieve financieringskanalen toe die je kan gebruiken om je onderneming te financieren.

We hebben zelf uitgebreide ervaring met zo goed als elk financieringskanaal, zowel voor onszelf als voor onze klanten: bootstrapping, eigen vermogen, bankleningen, business angels, corporate venturing, subsidies, Crowdlending, Crowdfunding...

Wil je liever een duidelijk overzicht van alle mogelijke financieringsmiddelen? We schreven ook een uitgebreide financieringsgids voor ondernemers waar we iets dieper ingaan op alle mogelijke vormen van financiering.

Let op: op vlak van financiering wordt er vaak tegenstrijdige informatie gegeven. De Amerikaanse markt is bv. helemaal niet te vergelijken met de Belgische markt. De informatie hieronder halen we uit eigen kennis en ervaring als Belgische ondernemers.

Bootstrappen met eigen middelen, daar begint het (bijna) altijd mee

De meest logische en eenvoudige manier om je onderneming te financieren is uiteraard je eigen spaargeld.

Eigen inbreng kan je op twee manieren doen: in kapitaal (cash geld) of in natura (gebouwen, voertuigen, materialen, technologie ...).

In situaties waar je veel gespaard hebt of weinig nodig hebt, zal je eigen vermogen waarschijnlijk volstaan. Denk maar aan een marketingbureau of een freelancer.

Dan doe je eigenlijk aan 'bootstrapping': zo lang mogelijk op eigen middelen overleven door o.a.:

  • geen eigen loon uit te keren of er zo lang mogelijk mee wachten
  • zo weinig mogelijk kosten te maken door bijvoorbeeld op coworkings te werken, gratis technologie te gebruiken ...
  • geen werknemers maar co-founders te zoeken die werken voor aandelen i.p.v. een loon

Wil je meer weten over Bootstrapping? Na jarenlang zelf gebootstrapt te hebben, schreven we er ook een gids over: De Ultieme Bootstrapping Gids.

Eigen inbreng is handig voor ondernemingen waar weinig startkapitaal nodig is, maar in de meeste andere situaties zal je je eigen middelen moeten aanvullen met geld van externe bronnen. We lichten hieronder de meestgebruikte vormen toe.

De bank als traditionele geldbron: moeilijk maar wel (meestal) voordelig

De bank blijft bij de meeste ondernemers het eerste kanaal waar ze naartoe gaan.

Banken hebben verschillende producten voorzien om ondernemers met kredieten te ondersteunen: van korte termijn kaskredieten en leasing tot lange termijn investeringskredieten.

Het grote voordeel van een banklening is dat je vrij 'goedkoop' kan lenen.

Het grootste nadeel?

Het is voor veel ondernemers moeilijker geworden om een lening van de bank te verkrijgen.

Hieronder een aantal opmerkingen uit eigen ervaring:

1: Een bank is geen 'risicokapitaalverschaffer'. 

Heb je een innovatiever concept dat nog niet bewezen is op de markt en waar je geen historische cijfers voor kan neerleggen? Dan zal je met een verdomd sterk dossier moeten komen om je bankier te kunnen overtuigen.

2: Meestal financieren banken niet de volledige financieringsbehoefte. 

Stel dat je voor de start van een nieuwe pop-up designwinkel €100.000 nodig hebt voor je eerste voorraden, wat winkelinrichting, een website en de huur van het pand. 

Dan mag je ervan uitgaan dat, als de bank al wil financieren, ze maximum de helft van het bedrag zal neerleggen. De andere helft? Die zal je via eigen inbreng of andere kanalen moeten vinden.

3: Bepaalde sectoren zullen bij de bank niet snel terecht kunnen

Denk maar aan de horeca of de bouwsector. Dat komt ook door het grote risico dat daaraan verbonden is voor een bank.

4: Banken vragen vaak harde waarborgen waar je niet zomaar omheen kunt. 

We zien het vaak gebeuren: ondernemers die nog steeds persoonlijk borg staan voor hun volledige banklening. Als je onder die waarborg failliet zou gaan, haalt de bank de rest van het geld uit je persoonlijk vermogen. Zo dekt de bank haar risico, en ligt alle druk op jouw schouders. Opletten dus!

Banken zijn dus niet altijd de ideale manier om je dromen gerealiseerd te krijgen …

Waar kan je dan naartoe als de bank je geen lening wil geven?

Hieronder geven we uitleg over een aantal alternatieve vormen van financiering zoals Crowdlending, de winwinlening, microleningen, reward-based Crowdfunding, durfkapitaal en subsidies.

Lenen bij het brede netwerk via Crowdlending

Als eenvoudig alternatief of als hefboom voor een banklening kan je aan Crowdlending doen.

Bij Crowdlending ga je aan een grote groep individuele investeerders vragen om kleinere bedragen samen te leggen en aan jou te lenen. In ruil daarvoor geef je hen een vaste rente.

Die investeerders kunnen gewone particulieren of professionele beleggers zijn.

Zij nemen dan het risico in plaats van de bank, maar daarvoor krijgen ze een interest dat een pak hoger ligt dan bij de bank. Ze krijgen dus ook een beter rendement dan op hun spaarboekjes.

Het verschil tussen traditionele financiering (bv. banken) en crowdlending

De voordelen van Crowdlending?

  • Elke onderneming kan er gebruik van maken, of het nu een vzw is of een horecazaak
  • De voorwaarden zijn vaak minder streng dan bv. bij banken aangezien de 'crowd' zelf de risico's van hun investering moet inschatten
  • Je verliest geen controle want je geeft leningen in plaats van aandelen

Om aan Crowdlending te doen heb je een platform zoals WinWinner nodig waarop je jouw financieringsnood publiek kan maken.

Benieuwd of crowdlending iets voor jou is? 

Bekijk deze pagina over crowdlending en kom eens met ons praten op een van onze gratis infosessies.

Geld ophalen bij Vlaamse leners via de fiscaal voordelige winwinlening

Een andere interessante alternatieve financieringsbron is je eigen dichte netwerk. 

In start-uptermen noemen we dat wel eens de "FFF": Friends, Family and Fans (of soms ook wel Fools!).

Je kan je startkapitaal dus ook vinden door aan een iemand of een aantal mensen een lening te vragen en daar een afgesproken jaarlijks rendement op geven.

De overheid heeft daar sinds een tiental jaar ook een vast format rond ontwikkeld: de winwinlening.

Via die winwinlening kunnen particuliere Vlamingen jou een lening geven en genieten van heel wat fiscale voordelen zoals extra intresten en een overheidswaarborg.

Benieuwd hoe die winwinlening precies werkt? Lees verder op onze pagina over de winwinlening.

Kleine bedragen lenen via microleningen

Heb je nood aan maximaal €25.000 en lukt het niet meteen om bij de bank een lening een krijgen? Dan kan je waarschijnlijk wel terecht bij een organisatie zoals Microkrediet of Impulskrediet die microleningen geeft.

Dit is een heel aantrekkelijk alternatief voor ondernemers die niet gemakkelijk bij de bank kunnen omdat ze geen eigen inbreng hebben, geen ondernemerservaring hebben of reeds een faillissement hebben gehad.

De voordelen van een microlening?

  • Het geld staat vrij snel op je rekening, vaak binnen de 14 dagen
  • Je moet (meestal) geen eigen inbreng kunnen aantonen
  • Je krijgt begeleiding van ervaren coaches over ondernemerschap

Let wel: aangezien de kredietgever grotere risico's neemt dan een bank, zullen de kosten een pak hoger zijn. Soms zal je ook zelf borg moeten staan of iemand anders borg moeten laten staan voor de lening.

De kosten van een microlening bij Microkrediet

Vergelijkbare tarieven bij Impulskrediet

Innovatieve producten voorverkopen via "reward-based crowdfunding"

Ben je van plan om een nieuw, tastbaar product op de markt te brengen?

Bekijk dan Crowdfunding eens als een alternatieve manier om je startkapitaal te verzamelen.

Afbeelding van Dishank Bhatt

Bij Crowdfunding  ga je mensen vragen om je geld te geven voor een product nog voor je het gemaakt hebt. Een beetje zoals geld voorschieten. Die mensen nemen dan een risico (wat als het product nooit gemaakt wordt?) maar krijgen in ruil dat nieuwe product als eersten en meestal ook een grote korting op de normale prijs.

Hoe werkt reward-based crowdfunding precies?

Je maakt een aantrekkelijke campagne aan op een (reward-based) crowdfundingplatform zoals bv. Ulule. Je stelt dan verschillende 'rewards' op met bijbehorende bedragen, brengt die campagne met heel veel marketing onder de neus van zoveel mogelijk potentiële klanten en probeert op een aantal weken zoveel mogelijk geld in te zamelen.

Crowdfunding is dus perfect om te testen of je concept wel marktpotentieel heeft, omdat je al aankopen kan ontvangen nog voor je het product volledig ontwikkeld hebt!

Waar moet je op letten bij reward-based Crowdfunding?

  • Kies het juiste platform: er zijn veel verschillen tussen de platformen op vlak van taal, regio, betaalmogelijkheden, kosten ... Vergelijken is de boodschap!
  • Bij een crowdfundingcampagne hoort heel wat marketing en communicatiewerk om mensen te overtuigen om je product aan te kopen. Als je daar zelf niet veel kennis over hebt, laat je je best bijstaan door het platform en marketingprofessionals.
  • Ga vooral eens praten met ondernemers die al eens een succesvolle crowdfundingcampagne gedaan hebben om tips en tricks te verzamelen.
  • Crowdfunding is niet voor elk type product. Je zal meer succes hebben met een uniek of innovatief concept dat zich richt naar consumenten.

Durfkapitaal ophalen bij Business Angels, fondsen, corporates of de overheid

Als je geld van de bank, een organisatie of de crowd leent, dan moet je het geleende bedrag maandelijks of jaarlijks aflossen. 

Daarvoor heb je natuurlijk genoeg zekerheid van omzet nodig.

Maar wat als je nog jarenlang ontwikkeling moet doen zonder zekerheid op bepaalde inkomsten, bv. bij een nieuwe technologie of innovatief business model?

Dan kan je als ondernemer kiezen om durfkapitaal (of "venture capital") op te halen.

Simpel gezegd kan je durfkapitaal zien als "iemand anders het financieel risico laten nemen en daarvoor een deel van je onderneming afgeven in de vorm van aandelen".

Wie zijn mogelijke investeerders in durfkapitaal?

  • vrienden of familie die wat risico willen nemen en jou een duwtje in de rug willen geven
  • een particulier die zelf een groot vermogen heeft opgebouwd als manager of ondernemer (Business Angel)
  • een professionele organisatie die in meerdere start-ups investeert (investeringsfonds)
  • grote bedrijven (corporate venturing)
  • de overheid via bepaalde fondsen

In de risicokapitaaldatabank van VLAIO vind je een overzicht van allerlei risicokapitaalverschaffers in Vlaanderen.

Bij een dossier met informele investeerders komt er heel wat bij kijken en ben je gemakkelijk zes maanden tot een jaar bezig tot het geld effectief op je rekening staat:

  • Cashflowplan opmaken
  • Waardering vaststellen
  • Investeerders zoeken
  • Pitchen aan investeerders
  • Voorstel onderhandelen met investeerders
  • Contracten en term sheets opmaken
  • ...

Er bestaan uiteraard heel wat alternatieven om dit proces sneller te laten gaan via bv. converteerbare leningen of equity Crowdfunding, maar die hebben ook telkens hun eigen voor- en nadelen.

Ons beste advies voor durfkapitaal?

1: Begin zo snel mogelijk je netwerk van mogelijke investeerders uit te bouwen, maar wacht zo lang mogelijk om effectieve aandelen te verkopen. 

Bij een aandelenparticipatie door een investeerder verlies je altijd een deel van je aandelen. Afhankelijk van de afspraken kan het zijn dat je daarmee ook wat controle over de onderneming verliest. 

Je aandelen zijn de duurste onderdelen van je onderneming. Eens je die verkocht hebt aan een andere partij, kan je die partij er niet meer zo gemakkelijk uit krijgen. Daarom raden we bijna altijd aan om eerste zoveel mogelijk tractie in de onderneming te krijgen en dan pas over te gaan tot het verkopen van aandelen. 

Tenzij het natuurlijk niet anders kan…

2: Ga op zoek naar "Smart Money". Een investeerder in aandelen moet niet alleen geld in de onderneming brengen maar ook een andere toegevoegde waarde hebben zoals kennis, ervaring, netwerk …

3: Laat je begeleiden door een professionele partij die hier ervaring in heeft zoals The Harbour. Er komt héél wat uitgebreid juridisch en financieel werk bij kijken zoals cashflowplanningen, waarderingen, term sheets …

Wist je dat we zelf ook Smart Capital opgehaald hebben? Lees ons volledige verhaal hier.

In deze presentatie van Startups.be kan je nog heel wat interessante informatie terugvinden om durfkapitaal op te halen:

Vlaamse, Brusselse, Belgische en Europese subsidies

Uiteraard kan je als startende ondernemer ook gebruik maken van subsidies van de verschillende overheden.

Voor een heel duidelijk overzicht van alle mogelijke subsidies maakte de Vlaamse overheid een makkelijk doorzoekbare subsidiedatabank met up-to-date informatie over elke subsidie.

Hou bij subsidies vooral rekening met volgende zaken:

  • Afhankelijk van de subsidie zal je vaak zelf een deel moeten (voor)financieren
  • Een subsidiedossier opmaken duurt vaak vrij lang en je hebt nooit zekerheid op goedkeuring
  • Let erop dat je zeker voldoet aan alle voorwaarden van de subsidies
  • Je kan je ook laten bijstaan door een externe partij om het subsidiedossier met jou op te maken, maar je moet al snel tot 25% van de subsidie afgeven

Bonus: Ontvang een uitkering als zelfstandige in bijberoep met de "Springplank"

Wist je dat je als startende ondernemer in bijberoep tot 12 maanden lang kan blijven beroep doen op je werkloosheidsuitkering.

De overheid heeft die steunmaatregel de "Springplank naar zelfstandige" gedoopt.

Technisch gezien geldt het niet als startkapitaal, maar we vermelden het hier zeker omdat het toch een stevig financieel duwtje in de rug kan zijn.

Bovenal: Enjoy the ride

Zo, een hele brok informatie waar je als startende ondernemer hopelijk wat van opgestoken hebt.

We willen je vooral veel succes wensen tijdens je hele avontuur en sluiten onze gids af met de volgende boodschap:

Ondernemer worden is een rollercoaster. Elke dag ontdek je iets nieuws. Het is een avontuur met serieus veel vallen en vooral terug opstaan. Laat je op tijd begeleiden door experts en ervaringsdeskundigen. Maak een plan en wees realistisch. Behoud je focus maar creëer opportuniteiten.

Maar vooral: probeer er op elk moment van te genieten!

Financiering vinden of investeren via crowdlending?

Ben je volledig overtuigd om geld op te halen of te investeren via crowdlending?

WinWinner hielp al meer dan 400 Belgische kmo's aan meer dan €55 miljoen financiering.

We onderscheiden ons door transparante en duidelijke informatie te delen, in de taal die de klant begrijpt en spreekt.

Ondernemer? We helpen je in je zoektocht naar financiering!

Investeerder? Ontdek de actieve projecten op ons platform!